Chàng Thạch Sùng từ một chàng trai nghèo khó trở thành một phú ông giàu có có đủ tất cả mọi thứ. Nhưng vì quá đắc ý tự mãn nên mất hết gia sản và vợ con vào tay người khác và biến thành con thạch sùng.
Ngày xưa, có hai vợ chồng một người nghèo cuộc sống vố cùng khó khăn tên là Thạch Sùng. Họ sống trong một túp lều gần chợ tạm bợ, xin ăn qua ngày. Cuộc sống của họ vất vả, nhưng Thạch Sùng là người có chí kinh doanh lớn, lại có nhiều thủ đoạn. Từ lâu hai vợ chồng ăn nhịn để dành giụm và chôn ở góc nhà. Số tiền dành giụm ấy ngày một lớn lên. Nhưng họ vẫn giả bộ khó khăn, làm nghề hành khất như cũ. Một lần Thạch Sùng đi ăn xin về khuya. Dọc theo bờ sông ông trông thấy hai con trâu từ dưới nước lội lên đánh nhau chí tử sống chết. Đoán biết ấy là điềm trời sẽ mưa lụt to, nên từ đó có bao nhiêu tiền dành giụm, ông đào lên đong gạo tất cả.
Đúng như anh đoán, tháng Tám năm ấy trời làm một trận lũ lụt khủng khiếp, nước lênh láng ngập khắp mọi miền: mùa màng, nhà cửa và súc vật v.v… đều trôi nổi dòng nước lũ. Nạn đói đe dọa khắp mọi nơi ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân. Giá gạo từ một tăng một cách nhanh chóng từ lên gấp mười rồi dần dà tăng lên gấp trăm. Thế mà vẫn không tìm thấy ai bán gạo. Thạch Sùng chờ đến lúc dân tình cùng kiệt mới mang số gạo của mình ra bán. Nhiều người nhà giàu bắt buộc phải đổi cho ông ta một thoi vàng mới được một đấu gạo. Từ khi có vốn, hai vợ chồng Thạch Sùng không đi làm nghề ăn xin nữa. Họ mang tiền cho vay một vốn năm bảy lớp lãi. Thế rồi chẳng bao lâu Thạch Sùng trở thành một phú ông giàu có nhất vùng.
Ông ta mua biết bao nhiêu là trâu bò ruộng vườn, những thứ đó mỗi năm càng dần nhiều lên. Nhưng Thạch Sùng còn có nhiều mánh khóe kiếm tiền khác. Ngoài việc thu lúa rẽ, cho vay lãi, ông ta còn buôn bán lớn kiếm lời hơn. Đi đến đâu cũng thấy thuyền của Thạch Sùng. Rồi hắn kết cấu với bọn cướp trong vùng. Mỗi một chuyến làm ăn, chẳng những được chia phần và hắn mua những vật ăn cướp để tiêu thụ. Cứ như thế sau mười năm, Thạch Sùng trở nên một tay cự phú, tiền của châu báu nhiều như nước như non, không ai địch nổi sự giày có của anh. Những tay giàu có thiên hộ bá hộ so với hắn chỉ bằng cái móng tay nhỏ.
Có tiền bạc trong tay, Thạch Sùng rất dễ kiếm được địa vị cao trong xã hội. Hắn dâng vua bao nhiêu là vàng bạc ngọc ngà, châu báo để lấy lòng vua nên được vua phong tước quận công. Hắn ra ở kinh thành, xây dựng phủ đệ, không khác gì phủ đệ không khác gì cuộc sống của ông hoàng bà chúa. Trong phủ đệ của hắn có một trăm nàng hầu vợ lẽ cho hắn, người nào người ấy ăn mặc toàn lụa là gấm vóc. Còn hắn và vợ con thì giờ đây sống một cách xa xỉ, đến nỗi trong nước trừ hoàng đế ra khó có một người nào dám sánh ngang với hắn. Hồi đó ở kinh thành có một người họ Vương là em hoàng hậu. Y cũng là tay cự phú nổi tiếng tiền rừng biển bạc và xài phí vào bậc nhất trong nước. Một hôm, y gặp Thạch Sùng trong một bữa tiệc đủ các bậc vương công đại thần trong triều đình.
Câu chuyện dần dần chuyển thành một cuộc khoe của giữa hai bên. Họ Vương nói: Bọn nô tỳ nhà tôi đều mặc đồ tơ lụa. Chúng nó đông đến nỗi năm hết tết đến phải có hàng kho vải lụa để may mặc cho chúng mới tạm đủ. Thạch đáp: Bọn nô tỳ nhà tôi thì phải có lúa gạo của cả một huyện mới đủ cho chúng ăn. Vương lại khoe: Bếp nhà tôi phải dùng đường thay cho củi. Nhưng Thạch cướp lời: Để sưởi ấm các phòng trong mùa đông, chúng tôi phải đốt mỗi ngày hàng hòm nến. Nghe bọn họ không bên nào chịu bên nào, có một vị quan khách dàn xếp: Hai ngài cãi nhau như thế không ích gì cả. Cần phải có chứng cớ thì chúng tôi mới tin. Hay là một hôm nào đó, hai ngài hãy trưng của cải ra cho chúng tôi xem. Ai thua phải nộp cho bên được mười thúng vàng. Chúng tôi sẽ làm chứng cho. Cả hai người đều khảng khái nhận lời.
Đến ngày đấu của, có mấy vị đại thần trong triều đứng ra làm chứng cho bọn họ. Giao ước đã sẵn sàng 2 bên cùng nhau kí. Hoàng hậu lo lắng em họ mình thua cuộc, sai mấy viên hạn quan đi theo để giúp . Đầu tiên, Vương sai người lấy lụa căng làm màn trần trong tất cả các dinh thự xa hoa của mình. Đến lượt Thạch Sùng hắn sai người lấy gấm phủ lên trần trướng tất cả mọi nhà cửa của hắn. Thấy vậy, Vương sai lấy thủy tinh thay ngói lợp tất cả các nhà cửa phủ đệ của y, khiến chúng trở thành những tòa lầu sáng rực rỡ như ngọc trai. Nhưng đối lại, Thạch Sùng sai lấy ngọc thạch cho thợ đá cắt ra từng miếng và để lát cái sân ở trước nhà.
Mọi người đều tấm tắc khen ngợi sự giàu có của Thạch Sùng. Cuộc đấu của cải hai bên vẫn tiếp tục.
Thạch hỏi Vương:
Nhà ngươi có san hô chăng?
Họ Vương đưa ra một cây san hô quý cao mấy thước, và hỏi lại hắn:
Nhà ngươi có tê giác không?
Thạch Thùng bĩu môi ra hiệu cho một người hầu bưng ra một bộ đồ trà bằng sừng tê nạm ngọc vô cùng giá trị.
Cả hai người còn rất nhiều của cải, chưa ai chịu thua ai. Đến lượt họ bắt đầu khoe các vật quý hiếm kỳ lạ. Thạch Sùng nói: Nguồn truyện tại truyencotich.fun
Ta có con thiên lý mã quý hiếm mua từ bên Thiên Trúc về mỗi ngày chạy được một ngàn dặm. Người ta quây quanh xem và tán tụng con ngựa quý. Nhưng Vương lại mời họ về vườn của chứng kiến một con hươu có hai cái đầu.
Lần này Thạch Sùng imlặng khá lâu. Tiếng xôn xao nổi lên khắp nơi trong đám đông. Ai cũng tưởng Thạch Sùng đã hết cả, vật quý hiếm. Nhưng bất ngờ hắn rút một viên ngọc trong bọc và nói:
Ta có một viên ngọc quý, mùa nóng đeo vào thì mát, mùa rét đeo vào thì ấm. Trong thiên hạ này có một không hai. Thấy thế họ Vương bắt đầu bối rối. Y toan định sai người vào mượn hoàng hậu viên ngọc để địch lại Thạch Sùng, nhưng ngay lúc đó một viên hoạn quan ngồi bên cạnh, nói nhỏ vào tai hắn mấy câu. Thế rồi người ta thấy Vương quay sang hỏi Thạch Sùng: Nhà người tuy rất giàu có nhưng có đầy mà không đủ. Ta thì cho rằng nhà ngươi sẽ không có một đồ vật này. Thạch Sùng đang cơn đắc ý: Nhà ta không thiếu một đồ vật gì cả. Nếu nhà ngươi nói ra một vật nhà ta thiếu, ta sẽ mất với nhà ngươi không phải mười thúng vàng mà còn tất cả gia tài của ta nữanữa. Đổi lại, nếu nhà ngươi thua thì cũng phải mất toàn bộ tài sản với ta!
Thế rồi trong một cơn kiêu căng đến cực điểm của Thạch Sùng, Thạch cho người làm bản giao ước mới, Thạch bắt Vương cùng mình ký tên vào bản giao ước mới. Khi ký xong, Vương bảo hắn:Ngươi hãy đưa mau ra đây cho các vị xem mẻ kho của nhà ngươi đi. Nghe đến đó, Thạch Sùng giật mình, sững sờ người lại. Mẻ kho là thứ mà hắn cũng đã biết. Đó là thứ nồi đất mẻ mà chỉ những nhà nào nghèo khổ mới dùng để nấu ăn. Ngày xưa hồi còn hàn vi, hắn đã từng đi nhặt vật đó trong đống rác đưa về đánh chùi sạch sẽ để kho cá. Nhưng đã từ lâu, lâu quá rồi, hắn không còn nhớ đến thứ đồ dùng hèn hạ ấy nữa. Vì nhà hắn bây giờ toàn dùng đồ đạc bằng vàng bạc cao quý, tệ nhất cũng bằng đồng thau, có bận tâm chứa những thứ của ấy để làm gì. Nhưng hắn cũng cố giục bọn đầy tớ lục tìm trong xó vườn góc bếp xem sao. Tìm đi kiếm lại khắp mọi nơi mà vẫn không nhặt được dù chỉ là một mảnh nồi vỡ. Quả là nhà Thạch Sùng không thể làm gì kiếm được những cái đó.
Thế rồi sau đó một lúc lâu, những người làm chứng công nhận sự thắng cuộc về phía em họ Vương. Thạch Sùng không ngờ mình bị thua một cách đau đớn. Hắn đau đớn nhìn thấy tất cả gia sản, cho đến vợ con, nàng hầu, nô tỳ v.v. .. đều chạy sang tay họ Vương. Còn lại một mình ngồi trong túp lều, hắn tắc lưỡi tiếc cho cơ nghiệp tự tay mình gây dựng trong bao năm đến nay tay trắng lại trở về tay trắng. Rồi hắn chết, hóa thành con mối tức là con thằn lằn, cũng gọi là con thạch sùng. Loài mối thỉnh thoảng lại chắt lưỡi kêu lên mấy tiếng Thạch Thạch là vì thế.
Ngày nay người ta còn có câu tục ngữ: Thạch Sùng còn thiếu mẻ kho, có ý nói trên đời khó có ai được hoàn toàn đầy đủ.
>>> Đừng bỏ lỡ những câu chuyện cổ tích Việt Nam khác tại
Ở một ngôi làng nọ, trên miệng hố nơi dẫn nước xuống ruộng mọc lên một quả bầu k...
Dê đen và Dê trắng cùng sống trong một khu rừng. Hàng ngày, cả hai thường đến uố...
Người anh hết mực thương em mình còn người em ích kỉ hiểu lầm anh. Đến khi nhận...
Chuồn Chuồn được giao nhiệm vụ trông coi thời tiết. Dù được Tò Vò nhắc làm tổ để...
Chó và mèo vốn chơi thân với nhau. Mèo có ơn với chó. Nhưng sau khi về ở với con...